![เอชไอวี [HIV]](https://hivthai.com/wp-content/uploads/2019/06/cropped-เอชไอวี.png "เอชไอวี [HIV]")
ในการป้องกันเอชไอวีนั้น PEP เป็นวิธีที่หนึ่งในการป้องกันการติดเชื้อเอชไอวี โดยการให้ยาต้านไวรัสกับบุคคลที่มีความเสี่ยงสูงในการติดเชื้อเอชไอวี ซึ่ง เป็ป เป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันการแพร่เชื้อของเอชไอวี เราจะมาพูดถึงวิธีการทำงาน ประสิทธิภาพ และบทบาทของมันในบริบททั่วไปของการป้องกันเอชไอวี จะเห็นว่าวิธีนี้มีความสำคัญในการลดการติดเชื้อใหม่และปรับปรุงสุขภาพและความเป็นอยู่ของบุคคลและชุมชนที่ได้รับผลกระทบจาก HIV/AIDS ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
PEP คืออะไร?
เป็ป หรือ Post-Exposure Prophylaxis มีความสามารถป้องกันหลังการรับเชื้อและเกี่ยวข้องกับการทานยาต้านไวรัส (ART) หลังจากมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อเอชไอวี เพื่อป้องกันไม่ให้ติดเชื้อ เป็นการป้องกันที่ให้กับบุคคลที่เพิ่งมีความเสี่ยงได้รับเชื้อเอชไอวี เช่นการรับประทานยาต้านไวรัสชนิดต่างๆ ร่วมกันเป็นเวลาที่กำหนดเพื่อลดโอกาสในการติดเชื้อเอชไอวี เป็ป ไม่ใช่วัคซีนแต่เป็นการรักษาฉุกเฉินที่มีจุดประสงค์เพื่อป้องกันเชื้อไวรัสไม่ให้เกิดขึ้นในร่างกาย
เป็ป ทำงานอย่างไร?
เป็ป มีความสามารถในการยับยั้งกระบวนการทำงานของเชื้อเอชไอวี ในร่างกาย ยาต้านไวรัสที่รวมอยู่ใน เป็ป มีเป้าหมายที่แตกต่างกันในระยะชีวิตของเชื้อเอชไอวี โดยการยับยั้งการทำงานของเชื้อไวรัสและลดปริมาณเชื้อไวรัส ด้วยการป้องกันเชื้อเอชไอวีไม่ให้ทำงานและการแพร่ระบาดภายในเซลล์ของร่างกาย เป็ป ช่วยระงับการเริ่มต้นของการติดเชื้ออย่างเป็นระบบ
เป็ป เหมาะกับใคร
เป็ป มักจะใช้ในสถานการณ์ที่มีความเสี่ยงในการติดเชื้อเอชไอวี หลังจากการเผชิญกับเชื้อ เช่น:
- การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน
- บุคคลที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันกับคู่ของตนที่ไม่ทราบสถานะของเอชไอวีหรือกับคู่สมรสที่ทราบว่ามีเชื้อเอชไอวี
- ผู้ที่มีความเสี่ยงจากการทำงาน
- พนักงานด้านสุขภาพหรือบุคคลที่เกิดอุบัติเหตกับเข็มฉีดยาโดยไม่ตั้งใจขณะที่ปฎิบัติหน้าที่เพราะอาจเป็นเข็มฉีดที่มีเชื้อเอชไอวี ควรรีบรับการรักษาและทาน เป็ป ทันที
- ถูกข่มขืน:
- หากถูกข่มขืนอาจเผชิญกับความเสี่ยงในการติดเชื้อเอชไอวี และควรรับการประเมินทางการแพทย์ทันที รวมถึงพิจารณาในการใช้ เป็ป
- ใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้อื่น
- ผู้ที่ใช้เข็มฉีดยาร่วมกับผู้อื่น เสพยาเสพติด หรือกระทำการใดๆที่เป็นอันเสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี
ประสิทธิภาพของ เป็ป ในการป้องกันเอชไอวี
ประสิทธิภาพของ เป็ป ขึ้นอยู่กับความเร็วในการเริ่มต้นยาหลังจากรู้ตัวว่ามีความเสี่ยงจากเชื้อเอชไอวี เป็ป จะมีประสิทธิภาพมากที่สุดเมื่อเริ่มต้นภายในชั่วโมงหลังจากได้รับความเสี่ยงและต้องการเริ่มต้นภายใน 72 ชั่วโมง ทานเป็ปให้ไวที่สุดเพื่อลดโอกาสติดเชื้อเอชไอวี แม้ว่าอาจจะป้องกันได้ไม่สมบูรณ์ แต่การปฏิบัติตามการใช้ เป็ป ที่ถูกวิธีก็เป็นสิ่งสำคัญเพื่อส่งผลให้มียามีประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันเอชไอวี
เราจะหาซื้อยา PEP ได้ที่ไหน?
สามารถติดต่อขอรับได้ที่ คลินิคนิรนาม ศูนย์วิจัยโรคเอดส์และสภากาชาดไทยหรือสามารถค้นหาในเว็ปไซด์หรือเพจ Facebook lovefoundation มูลนิธิเพื่อรัก หรือเว็ปไซด์ Love2test ว่ามีที่ไหนสามารถรับยาได้บ้าง เนื่องจากเป็นยาที่มีผลข้างเคียงควรที่จะได้รับการตรวจเลือดและจ่ายยาจากแพทย์เฉพาะทาง จึงไม่สามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป ควรติดต่อสถานพยาบาล หรือคลินิกเฉพาะทางเกี่ยวกับเอชไอวีและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์เท่านั้น
ในการต่อสู้กับ HIV/AIDS เป็ป เป็นเครื่องมือที่สำคัญในการป้องกันการติดเชื้อใหม่ในบุคคลที่มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ เอชไอวี โดยการรับประทานยาต้านไวรัสทันทีหลังเหตุการณ์ที่มีความเสี่ยงกับเชื้อเอชไอวี เป็ป เป็นสิ่งสำคัญเพื่อป้องกันการเข้าสู่ร่างกายของเชื้อเอชไอวี อย่างไรก็ตาม เป็ปไม่ใช่วิธีการป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ การตรวจเอชไอวี อย่างเป็นประจำ การเสริมสร้างความรู้ให้แก่บุคคลเกี่ยวกับ เป็ป และการส่งเสริมการเข้าถึงที่ถูกต้องของยาเป็ปนี้เป็นขั้นตอนสำคัญสู่การลดการแพร่ระบาดของเอชไอวี และการก้าวหน้าในการส่งเสริมสุขภาพสาธารณสุขทั่วโลก
